Napięcie nerwowe – jak ukoić skołatane nerwy?

Czym jest napięcie nerwowe?

Większość osóbzna napięcie nerwowe z autopsji. Trudno znaleźć człowieka, który nigdy w życiu nie doświadczył stresu. Co więcej, stan napięcia nerwowego towarzyszy wielu osobom każdego dnia. Mimo tego, stres jest pojęciem trudnym do zdefiniowania, ujmowanym w różnych znaczeniach – medycznym, psychologicznym oraz socjologicznym.

W terminologii medycznej stres określa się jako zaburzenie homeostazy spowodowane różnorodnymi czynnikami wewnętrznymi lub zewnętrznymi, nazywanymi stresorami. W ujęciu psychologicznym jest to stan obciążenia systemu regulacji psychicznej, powstający na skutek zagrożenia, utrudnienia lub niemożności realizacji ważnych dla jednostki celów, zadań czy wartości.

Istnieje też definicja, która łączy w sobie wszystkie znaczenia, wedle której napięcie nerwowe jest określane jako organiczne, metaboliczne, fizjologiczne i neuropsychiczne zaburzenia wywołane przez różnorodne czynniki agresywne.

Warto zaznaczyć, że stres nie ma tylko negatywnych konotacji. Krótkotrwały działa na ludzi mobilizująco. Jeśli jednak jest silny lub co gorsza długotrwały, będzie działać destrukcyjnie na organizm i może doprowadzić do rozwoju wielu groźnych chorób.

Przyczyny napięcia nerwowego 

Skąd właściwie bierze się stres? Co wywołuje napięcie nerwowe? Prawdopodobnie każda osoba doświadcza stresu z innego powodu, jednakże specjalistom na podstawie badań ankietowych udało się stworzyć tzw. Listę Stresujących Zdarzeń Życiowych. Pierwsze miejsce wśród najczęstszych przyczyn napięcia nerwowego zajmuje śmierć współmałżonka. Na drugim miejscu uplasował się rozwód, zaś na trzecim separacja. Kolejnym źródłem wzmożonego napięcia nerwowego na liście jest kara więzienia. Wysoko w zestawieniu znajduje się choroba lub uraz oraz zwolnienie z pracy. Za silnie stresujące uznaje się także zwolnienie z pracy i przejście na emeryturę.

Polaków ze stanu równowagi psychicznej wytrącają też takie zdarzenia jak zaciągnięcie kredytu i zmiana pracy. Wzmożone napięcie psychiczne wywołują także bardziej pozytywne czynniki jak ślub, wakacje czy Boże Narodzenie.

Objawy napięcia nerwowego

W jaki sposób rozpoznać, że dopadł nas stres? Mechanizm reakcji organizmu na stresującą sytuację został dobrze poznany – wywołujący stres bodziec pobudza oś podwzgórze-przysadka-nadnercza. Najpierw podwzgórze produkuje neuroprzekaźnik o nazwie kortykoliberyna (CRH), który następnie pobudza przysadkę mózgową do produkcji kortykotropiny (ACTH). W efekcie ACTH stymuluje korę nadnerczy do wydzielania kortyzolu, potocznie nazywanego hormonem stresu. Jednocześnie podnosi się poziom adrenaliny i noradrenaliny, które produkują nadnercza.

Skutki ciągłego napięcia nerwowego

Jeśli stan napięcia nerwowego będzie się utrzymywał, może to doprowadzić do rozwoju poważnych dolegliwości, wśród których należy przede wszystkim wymienić cukrzycę oraz nadciśnienie tętnicze. Jednakże lista schorzeń wywołanych przedłużającym się stresem jest bardzo długa. Do częstych skutków ciągłego napięcia nerwowego należą m.in.:

• obniżona odporność,
• zaburzenia seksualne,
• choroby skóry,
• otyłość,
• miażdżyca,
• zespół jelita drażliwego,
• zaburzenia lękowe,
• depresja.

Jak zmniejszyć napięcie nerwowe?

Żeby uchronić organizm przed negatywnymi skutkami stresu, należy starać się utrzymywać stan napięcia nerwowego na optymalnym poziomie, a najlepiej całkowicie się go pozbyć.

Jak rozładować napięcie? Istnieje wiele technik radzenia sobie ze stresem. Jedną z najchętniej wybieranych przez Polaków metod na rozładowanie napięcia jest muzyka, szczególnie relaksacyjna, która uspokaja bicie serca.

Inną skuteczną metodą jest wizualizacja, czyli technika polegająca na odbyciu w wyobrażaniu podróży do miejsca, które ukoi skołatane nerwy.

Sposobem na rozładowanie stresu może też być oddanie się zadaniu, które nie wymaga myślenia, a przy tym wprowadza organizm w lekki trans, jak na przykład odkurzanie mieszkania czy prasowanie ubrań.

Dla innych niezawodnym sposobem na pozbycie się stresu jest sport, z tym, że jedni wybierają intensywny wysiłek fizyczny, a inni jogę z elementami medytacji. W walce z napięciem nerwowym warto wypróbować także ćwiczenia oddechowe. Generalnie każdy powinien znaleźć odpowiednią dla siebie metodę, dostosowaną do osobowości, temperamentu i upodobań.

Powiązane artykuły:

Zajadanie stresu – jak przestać? Przyczyny i sposoby >>

Joga na stres – czy pomaga? Ćwiczenia >>

Masaż relaksacyjny – zalety dla ciała i umysłu >>

Autor: Joanna Woźniak

Konsultacja merytoryczna: lekarz Anna Lewandowska